Yazıcıoğlu Ahmed Bîcân
(Rahimehullâh)
Envârul ‘Aşıkîn
Allâh’a Âşıkların Nûrları
Envâru’l ‘Aşıkîn her biri belli bir konu etrafında gelişen beş ana bölümden oluşmaktadır. Bölümler fasıllara, bazı fasllar da ‘meb’as’ adı verilen alt bölümlere ayrılmaktadır.
‘Birinci bölumde; varlıkların Tertip ve Düzeninden bahsedilmektedir.
Bölüm içinde, yerlerin ve göklerin yaratılmasından, yerde ve gökte olan yaratılmış varlıklardan, bunların yaratılış şekillerinden bu yaratılışdaki ilahi sırlardan bahsedilmektedir.
İkinci Bölümde; Allâh Teâlâ’nın Peygamberlere Hitabı, Âdem (Aleyhisselâm)’ın yaratılmasından ruh üflenmesinden, insanlardan ilâhî söz almasından, peygamberlerin kıssalarından, ilâhî kitaplardan ve bu kitapların içindekilerden, Allâh’ın Peygamberlere vahiylerinden, vahyin sırlarından, peygamberlerin karşılaştıkları güçlüklerden, ibret verici hadiselerden, Resûlullâh (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem)’in Peygamberliğinden, örnek ahlakından, özelliklerinden, yaptığı gazvelerden ve râşid halifelerden bahsedilmektedir.
Üçünci bölümde; Allâh Teâlâ’nin meleklerine vahyettigi kelimeler, büyük meleklerin vazifelerinden, ruhların makamlarından, bahsedilmektedir.
Dördüncü bölümde; Kıyâmet gününde Allâh Teâlâ’ nin hitaplarından, farklı itikadlardan , içinde şirk ve riyânın bulunmadığı, sâlih amellerden, ibâdetlerden, iyi ve kötü amelden, ilim ve cehâletten, mübarek gün ve gecelerden, dua ve niyazdan, zikir ve tesbihten, tövbe ve istigfardan ölumden, ahiret ve mahşerden, cennet ve cehennemden, dünyanın boşluğundan, hesaptan, şefaatten, Sırât ve Mizân’dan bahsedilmektedir.
Beşinci bölümde; Allah Tella’nın en yüce makamları hakkındaki sözleri, Cennet nimetlerinden, Cehennem azabından, a’râftakiler, Allâh Te’ âlâ’nın cemâli, büyük ve küçük günah işleyenlerin durumları, cemâli, cennet ehlinin mertebeleri, yüksek dereceleri ve kavuşacağı nimeterden bahsedilmektedir.
Kitabın “Hâtime’ başlığını taşıyan bölümde 850’de (1446) Gelibolu’ da yazmaya başladığı, eserini 855 Muharreminde (Şubat 1451) tamamladığını söyleyen müellif gerek bu kitabın gerekse kardeşinin Muhammediyye’sinin önemli eserler oldugunu belirttikten sonra mensur bir münâcâtla kitabını bitirmektedir.
